Thời điểm McDonald's của Ethereum: Rollups làm thế nào để trở thành mô hình nhượng quyền của Web3?

Tác giả: Alon Muroch

Ethereum Rollups đã trở thành mô hình nhượng quyền của Web3 - chúng là nền tảng tự chủ, sản phẩm chiến lược và các nền kinh tế có thể lập trình. Ở nhiều khía cạnh, chúng thể hiện một mô hình nhượng quyền hiện đại: tự chủ nhưng vẫn nhất quán với thương hiệu, có thể tương tác nhưng được xây dựng cho mục đích cụ thể, linh hoạt nhưng gắn liền với các tiêu chuẩn chung.

Ethereum với tư cách là người cấp phép

Ethereum trong mô hình này giống như trụ sở McDonald's đóng vai trò là bên cấp phép, thiết lập tiêu chuẩn thương hiệu và quy tắc cốt lõi, cung cấp cơ sở hạ tầng đảm bảo khả năng mở rộng. Điều này bao gồm:

✅ Đạt được tính cuối cùng cho giao dịch toàn cầu thông qua bộ xác thực của Ethereum

✅ Tầng thanh toán trung lập và đáng tin cậy

✅ Công cụ chuẩn hóa: Solidity, EVM, ví, cầu nối chuỗi chéo, RPC

✅ Hệ sinh thái nhà phát triển rộng lớn và nền tảng niềm tin

Giá trị của Ethereum không chỉ nằm ở khía cạnh công nghệ, mà còn ở khía cạnh tổ chức và văn hóa. Khi Rollup kết nối với Layer 1, nó thừa hưởng "giấy phép thương hiệu" của Ethereum. Sự tin tưởng giữa người dùng và người xây dựng xuất phát từ: công nghệ mã hóa của Ethereum + sự đồng thuận của cộng đồng + giá trị phi tập trung.

Rollups như là một nhánh nhượng quyền

Nhà điều hành Rollup là một nhà nhượng quyền, vận hành "cửa hàng trên chuỗi" độc quyền và tùy chỉnh môi trường, đồng thời chịu trách nhiệm vận hành.

Chúng có thể: dựa trên độ tin cậy của Ethereum.

✅ Thời gian chạy tùy chỉnh: EVM, zkVM, WASM hoặc máy ảo tùy chỉnh

✅ Cấu trúc phí tùy chỉnh: Trải nghiệm 0 Gas, định giá bằng tiền pháp định, cơ chế hoàn tiền

✅ Cơ chế quản trị: DAO, đa chữ ký, bỏ phiếu bằng mã thông báo hoặc khôi phục xã hội

✅ Sửa đổi hạ tầng: Bộ sắp xếp tùy chọn, lớp khả dụng dữ liệu (DA), cầu nối chuỗi chéo, hệ thống chứng minh

✅ Chức năng mở rộng: Lớp danh tính, hợp đồng biên dịch riêng tư, đại lý AI, v.v.

Nói một cách đơn giản, Rollups là các nền kinh tế cụ thể cho ứng dụng, hoàn toàn kiểm soát môi trường thực thi, đồng thời neo vào Ethereum để đạt được sự tin cậy và khả năng tương tác.

Giống như McDonald's... Các cửa hàng McDonald's trên toàn cầu giữ một biểu tượng thống nhất, nhưng đều hoạt động theo cách địa phương. McDonald's ở Rome áp dụng thẩm mỹ đen vàng để phù hợp với các công trình cổ; McDonald's ở Ấn Độ cung cấp bánh phô mai cay; tại McDonald's ở Pháp, bạn có thể uống cà phê espresso và ăn macarons.

Cũng giống như:

✅ DeFi Rollup: Loại bỏ hoàn toàn phí gas + Tối ưu hóa giao dịch tần suất cao

✅ Trò chơi Rollup: Sử dụng WASM để thực hiện logic thời gian thực và trừu tượng trải nghiệm người dùng

✅ Cuộn xã hội: Tập trung vào thông lượng, truyền thông trên chuỗi và danh tính

Đây đều là "McRollups" - tuân theo tiêu chuẩn của Ethereum, thanh toán về lớp cơ sở của Ethereum, thông qua giao thức chia sẻ để tương tác.

Kỹ thuật gợi ý: Ranh giới ứng dụng của zkTLS không chỉ dừng lại ở "xác minh hồ sơ"

Là Rollup của sản phẩm

Vận hành Rollup ≠ Triển khai hợp đồng thông minh —— Nó thực chất giống như ra mắt một công ty, hoặc chính xác hơn là một nền tảng SaaS toàn diện:

✅ Quản lý thời gian hoạt động bình thường: Bộ sắp xếp, khả năng sẵn có dữ liệu (DA), chứng minh, hoạt động của nút

✅ Tuyển dụng nhà phát triển: Xây dựng SDK, viết tài liệu, thiết lập quỹ sinh thái

✅ Hỗ trợ người dùng: ví, trình duyệt chuỗi khối, quy trình hỗ trợ, kênh gửi tiền fiat

✅ Kiểm soát kinh tế thể: gas token, phí cầu nối chuỗi chéo, phí MEV, cơ chế quản trị

Nhóm Rollup thành công nhất sẽ coi đây là một doanh nghiệp - một thực thể kinh doanh tích hợp dọc (cửa hàng + backend + kênh phân phối + động cơ monetization), có thể kết hợp nhưng tối ưu cho người dùng.

Sức mạnh của cơ sở hạ tầng chia sẻ

Tính tự trị của Rollup dựa vào sự hợp tác trong hệ sinh thái Ethereum:

✅ Cầu nối chuỗi chéo tiêu chuẩn hóa → Tiêu chuẩn hóa khả năng tương tác

✅ Chia sẻ lớp sắp xếp (như Superchain, AggLayer, Espresso) → Tương tác xuyên chuỗi ở cấp độ nguyên tử

✅ Mạng DA (như EigenDA, Celestia) → Giảm chi phí và giữ tính nhất quán của Ethereum

✅ Chuỗi công cụ thống nhất → Nhà phát triển không cần bắt đầu từ con số không

Điều này mang lại trải nghiệm người dùng liền mạch - nếu tính năng đồng bộ hóa tổng hợp được thực hiện, tài khoản, tài sản và danh tính có thể được chuyển giao qua Rollup như trong cùng một chuỗi.

Tính nhất quán đồng bộ: Nhiệm vụ chiến lược của Ethereum

Nếu nói rằng Rollups là cửa hàng nhượng quyền, thì tính tổng hợp đồng bộ chính là mạng lưới logistics, phối hợp và truyền thông, biến chúng từ những nhánh cô lập thành một chuỗi giá trị toàn cầu thống nhất. Không có nó, Rollups mặc dù mạnh mẽ nhưng sẽ bị chia rẽ; với nó, chúng sẽ trở thành một mạng lưới kinh tế lập trình có thể kết nối chặt chẽ và tương tác.

Tính đồng bộ tổ hợp là gì?

Tính đồng bộ kết hợp cho phép các hợp đồng thông minh trên các Rollup khác nhau tương tác trong một ngữ cảnh giao dịch duy nhất - theo cách nguyên tử và xác định. Nói một cách đơn giản:

✅ Hợp đồng Rollup A có thể gọi hợp đồng Rollup B và trả kết quả ngay lập tức

✅ Người dùng có thể thực hiện các thao tác chuỗi chéo giống như trên một chuỗi đơn.

✅ Các nhà phát triển không cần thiết kế cầu bất đồng bộ

Nó biến Rollups thành một thành phần mô-đun của một hệ thống thống nhất, thay vì là những chuỗi riêng biệt được ghép lại bằng cầu nối chuỗi.

Không đồng bộ kết hợp

❌ Rollups trở thành hòn đảo kinh tế

❌ Cắt đứt tính thanh khoản

❌ Người dùng gặp phải thao tác chuỗi chéo phức tạp

❌ Các nhà phát triển buộc phải áp dụng quy trình bất đồng bộ

❌ dApps mất đi logic nguyên tử hóa

Điều này có thể phá vỡ khả năng siêu việt của Ethereum: tính tương hợp liền mạch.

Có tính đồng bộ kết hợp

✅ Tương tác ngay lập tức giữa các hợp đồng Rollup

✅ Vay chớp nhoáng liên miền/DAO trở nên đơn giản

✅ Tính thanh khoản tự do lưu thông

✅ Người dùng không cảm thấy thao tác xuyên miền

✅ Ethereum như nhiều phong cách chuỗi đơn

Tính đồng bộ kết hợp không chỉ cải thiện trải nghiệm mà còn mở khóa một loại ứng dụng phi tập trung hoàn toàn mới, nếu không thì những ứng dụng này sẽ không thể thực hiện được.

Nguyên lý hoạt động của tính đồng bộ kết hợp (cơ chế nền tảng)

Xem thông số kỹ thuật sâu sắc:

✅ Mạng lưới phối hợp chia sẻ: Xác định thứ tự giao dịch một cách chắc chắn trên nhiều Rollup (như chuỗi siêu Optimism, Espresso, Astria)

✅ Lớp dữ liệu chia sẻ: Rollups phát hành và tiêu thụ dữ liệu từ một nguồn chung, đảm bảo tất cả các chuỗi đều có khả năng hiển thị (như EigenDA, Celestia)

✅ Tầng thông điệp chuẩn hóa: hỗ trợ truyền tải tin nhắn liên chuỗi an toàn, có thể xác minh và mang tính nguyên tử.

✅ Thanh toán Ethereum: Tất cả các Rollup cuối cùng đều được thanh toán trên Ethereum, nơi mà tính cuối cùng, tính hợp lệ của dữ liệu và giải quyết tranh chấp được tập trung lại.

Các thành phần này cùng nhau tạo ra một ngữ cảnh thực thi thống nhất giữa các Rollups tự chủ.

ứng dụng thực tế

✅ DeFi chênh lệch giá: Vay Rollup A → Giao dịch Rollup B → Hoàn trả (hoàn thành giao dịch đơn)

✅ Cross Rollup NFT: Chuỗi A đúc → Trò chơi chuỗi B → Giao dịch chuỗi C (Hoàn thành ngay lập tức)

✅ DAO xuyên miền: Đề xuất/Thực hiện vượt qua nhiều Rollup (Hoạt động kho bạc + Logic quản trị)

✅ Cổng vào thống nhất: Người dùng tương tác chuỗi chéo mà không cảm thấy

Nguy cơ thiếu tính đồng bộ trong sự kết hợp: Rủi ro ly tâm Rollup

Với sự gia tăng của Rollups về người dùng, vốn và ảnh hưởng thương hiệu, trừ khi Ethereum cung cấp cơ sở hạ tầng giúp chúng duy trì khả năng kết hợp, động lực của chúng để giữ sự nhất quán với Ethereum sẽ giảm đi.

Rollup trốn thoát

Không có tính đồng bộ kết hợp, Ethereum có thể mất đi các Rollups mà nó đã giúp khởi động. Khi các Rollups này trưởng thành - tích lũy người dùng, tính thanh khoản và sự quan tâm của các nhà phát triển - chúng trở nên ngày càng tự cung tự cấp. Mức độ phụ thuộc của chúng vào lớp cơ sở của Ethereum giảm đi.

Trong một chừng mực nào đó, logic dưới đây sẽ trở nên thuyết phục:

“Nếu chúng ta không thể hưởng lợi từ việc chia sẻ thanh khoản hoặc chia sẻ thực thi, tại sao chúng ta còn phải tiếp tục trả chi phí cuối cùng của Ethereum?”

Đây là con đường thoát. Khi nhiều Rollups đạt tới ngưỡng này, chúng có thể:

✅ Giải pháp toàn diện tự xây dựng (bộ sắp xếp/DA/cầu nối chuỗi chéo)

✅ Định hình lớp thanh toán thay thế

✅ Tích hợp dọc ưu tiên

Mỗi khi có một Rollup thoát ra, hiệu ứng mạng của Ethereum sẽ giảm sút. Nếu không có sự kết hợp, Ethereum sẽ không còn là tổ chức kết nối của Web3 nữa, mà có thể trở thành một Layer 1 khác, trong khi các Rollups sẽ tiến hóa thành nền tảng đám mây - tự chủ, cô lập, và ngày càng thờ ơ với tương lai của Ethereum.

Tính đồng bộ kết hợp = Lớp phòng thủ kinh tế của Ethereum

Cốt lõi của việc giữ lại Rollup trong Ethereum là cung cấp giá trị hợp tác không thể thay thế:

✅ Chia sẻ tính thanh khoản → Thị trường mạnh hơn

✅ Chia sẻ trải nghiệm người dùng → Giữ chân cao hơn

✅ Cơ sở hạ tầng chia sẻ → Phát triển nhanh hơn

✅ Trạng thái chia sẻ → Tích hợp sâu hơn

Điều này tương tự như hiệu ứng mạng trong Web2: Sự kết hợp của các Rollup càng mạnh, thì toàn bộ hệ sinh thái càng trở nên hấp dẫn.

Viết ở cuối

Ethereum Rollups không chỉ là Layer 2. Chúng là các khu vực kinh tế được cấp phép, nơi người sáng lập trở thành nhà điều hành nền tảng, người dùng trở thành công dân của các quốc gia kỹ thuật số độc lập và kết nối lẫn nhau. Chúng:

✅ Có tính tự chủ về mặt logic

✅ Có thể tùy chỉnh trong trải nghiệm người dùng

✅ Thực hiện việc mã hóa token trong phân loại và hạ tầng (monetization)

✅ Giữ sự nhất quán với tính cuối cùng và giá trị của Ethereum

Đây không chỉ là "Ứng dụng của bạn, chuỗi của bạn", mà là trên nền tảng Ethereum, thuộc về chuỗi, thị trường và kinh tế của bạn.

Chào mừng bạn đến với thời đại McRollups.

ETH-2.48%
Xem bản gốc
Trang này có thể chứa nội dung của bên thứ ba, được cung cấp chỉ nhằm mục đích thông tin (không phải là tuyên bố/bảo đảm) và không được coi là sự chứng thực cho quan điểm của Gate hoặc là lời khuyên về tài chính hoặc chuyên môn. Xem Tuyên bố từ chối trách nhiệm để biết chi tiết.
  • Phần thưởng
  • Bình luận
  • Đăng lại
  • Chia sẻ
Bình luận
0/400
Không có bình luận
  • Ghim
Giao dịch tiền điện tử mọi lúc mọi nơi
qrCode
Quét để tải xuống ứng dụng Gate
Cộng đồng
Tiếng Việt
  • 简体中文
  • English
  • Tiếng Việt
  • 繁體中文
  • Español
  • Русский
  • Français (Afrique)
  • Português (Portugal)
  • Bahasa Indonesia
  • 日本語
  • بالعربية
  • Українська
  • Português (Brasil)